Przejdź do treści

Wewnętrzny zegar

Badania chronopsychologiczne

Czym jest chronotyp ? Jest to pojęcie opisujące różnice związane z preferowaną porą budzenia się, zasypiania oraz podejmowania codziennych aktywności.

O BADANIACH

Osoby o chronotypie porannym budzą się i zasypiają wcześnie, najlepszy nastrój oraz najwyższą efektywność osiągają zazwyczaj w godzinach przedpołudniowych. Natomiast osoby o chronotypie wieczornym budzą się i zasypiają dużo później, a największą efektywność funkcjonowania i najlepszy nastrój osiągają zazwyczaj w godzinach wieczornych lub nocnych. 

Często jednak, ze względu na silną poranną orientację tak zwanego ‘zegara społecznego’ (czyli na przykład godzin rozpoczynania się szkoły czy pracy), osoby o chronotypie wieczornym zmuszone są do aktywności poza ich naturalną „strefą czasową” najlepszego funkcjonowania. To może wiązać się z szeregiem negatywnym skutków, m.in. z wyższą depresyjnością, wyższym poziomem lęku oraz obniżoną satysfakcją z życia. Z tego powodu niezwykle istotne jest poszukiwanie czynników, które mogą zmniejszać negatywne konsekwencje wieczorności.

CEL BADAŃ

Celem prowadzonych przez mnie badań jest znalezienie czynników zmniejszających negatywne konsekwencje wieczornych preferencji dobowych (tzw. chronotypu “sowy”).

REZULTAT BADAŃ

W opublikowanych dotychczas pracach pokazuję, że negatywne konsekwencje bycia osobą o chronotypie wieczornym mogą być minimalizowane przez cechy osobowości czy temperamentu, uważność (ang. mindfulness) oraz wsparcie społeczne. Co niezwykle istotne, każda z tych zmiennych może być świadomie rozwijana, np. poprzez ukierunkowane interwencje. Wyniki przeprowadzonych przeze mnie badań mogą stanowić również punkt wyjścia dla opracowania programów społecznych, które wspierałyby uwzględnianie potrzeb osób o typie wieczornym, aby zapewnić im optymalne warunki funkcjonowania w społeczeństwie.

NAJNOWSZA PUBLIKACJA

29

05